روز جهانی شعر یکی از ارزشمندترین اشکال بیانی، زبان بشریت و هویت فرهنگی است. هرساله در 21 مارچ، این روز جشن گرفته می‌شود که توانایی منحصربه‌فرد شعرای بزرگ جهان در ساختن شعر را یادآوری کند. همچنین افرادی که عاشق هنر و شعر هستند را تشویق می‌کند که به‌اندازه کافی خلاق باشند و زندگی شاعرانه را به تصویر بکشند.
شاعرانی که در طول تاریخ در هر فرهنگ و هر کشوری اشعاری می‌سرایند، در واقع از انسانیت مشترک و ارزش‌های مشترک ما سخن می‌گوید. آنها از شعرها برای شروع گفتگو و صلح جهانی استفاده می‌کنند.
اکنون کنار ما باشید که با روز جهانی شعر بیشتر آشنا شویم. همچنین نگاهی به تاریخ این روز مقدس و چندی از اشعار شاعران بزرگ داشته باشیم.
شعر چگونه شکل گرفت
تاریخ شکل‌گیری شعر به‌طور دقیق مشخص نیست. اما در اصل شعر مکتوب در حدود 2000 سال قبل از میلاد در حماسه گیلگمش شکل گرفته است. گرچه می‌توان گفت شعر احتمالاً پیش از شکل گیری سواد است.
شعر، کهن‌ترین شکل زبان خواندنی و قابل فهم بشری است. زیرا شعر بهترین راه برای زنده نگه داشتن زبان بود. در دوران قدیم مردم به زبان شعر صحبت می‌کردند، اما نمی‌توانستد آن را بنویسند. از این رو، روشنفکران جوامع باستانی شعرهای پرمعنی را که به راحتی حفظ می‌شد، می‌سرودند. سپس آن شعرها به‌صورت شفاهی از نسلی به نسل دیگر منتقل شد.
رهبران جهان معتقدند که شعر توانایی منحصر به فردی در تسخیر روح انسان دارد. بنابراین باید یک روز جهانی را به این روز مقدس بشری اختصاص داد. هدف از ثبت این روز در جهان تشویق شاعران جوان و قدردانی از شاعران بزرگ و نقش شعر در پیشرفت و روشنگری جهان بوده است.
به همین جهت در سی امین کنفرانس عمومی یونسکو که در سال 1999 در پاریس برگزار شد، 21 مارچ به‌عنوان روز جهانی شعر در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود.
چرا روز جهانی شعر مهم است
شعر تقریباً در همه جوامع زنده ماند. زیرا مردم از طریق شعر احساسات خود را بیان می‌کردند. به‌عنوان مثال، اسطوره‌های مذهبی و فرهنگی جوامع باستانی مانند ایلیاد، ادیسه، سهراب و رستم به‌صورت شعر نوشته شده‌اند.
شعر نقش مهمی در شکل گیری تمدن و جوامع روشنفکری داشت. شعر تنها گونه زبانی است که در زمان‌ها و جوامع مختلف از طریق مردم به شکل شفاهی به‌دست ما رسیده است. زمان رهبری حضرت محمد (ص) دوره‌ی غالب‌ترین شکل زبان شعر بود. اشعار جوانمردانه توسط مردم حفظ می‌شد و به‌صورت شفاهی ادامه پیدا کرد. آنها از شعر برای تبلیغ دین استفاده کردند.
بعداً میلتون با شعر شروع به نوشتن افکار سیاسی کرد. سپس این راه را ویلیام وردزورث و شاعران رمانتیک جانشین او ادامه دادند. شعر از این دوره به بعد به یک محرک سیاسی شگفت انگیز تبدیل شد.
شاعران مختلف احساسات و نظرات خود را نسبت به وضع موجود جامعه بیان می‌کردند و بسیاری از آنها سخنران ملت‌های خود شدند. بعضی از این شاعران شامل والت ویتمن در آمریکا، علامه اقبال در پاکستان، رابیندرانات تاگور در هند و سیمین بهبهانی در ایران می‌شود.
این شاعران تأثیر بسیار زیادی در مردم جامعه خود داشتند و از طریق اشعار خود، آنها را به انقلاب تشویق می‌کردند. همچنین از این طریق ذهن آنها را با دانش و درک فلسفی غنی می‌کردند. علاوه بر این، بسیاری از شاعران مانند ادموند بلاندن، روپرت بروک و بسیاری دیگر در توقف جنگ‌های جهانی و استعمار نقش داشتند.
شاعران در دوران معاصر هم با شعر به سیاست‌های غلط انتقاد می‌کنند. این تاریخ غنی و نقش برجسته شعر در توسعه و روشنگری جهان، جامعه جهانی را متقاعد می‌کند که روز جهانی شعر را جشن بگیرند.
در لینک های زیر می توانید با دیگر مناسبت های هنری آشنا شوید:
اشعاری از شاعران ایرانی
حافظ و مولانا شاعران ایرانی شهرت جهانی دارند. به همین جهت در روز جهانی شعر اشعاری از این دو شاعر گرانقدر ایرانی را برای شما در زیر ذکر کرده‌ایم.
حافظ:
ما زیاران چشم یاری داشتیم
خود غلط بود آنچه می‌پنداشتیم
تا درخت دوستی کی بر دهد
حالیا رفتیم و تخمی کاشتیم
گفت و گو آیین درویشی نبود
ورنه با تو ماجراها داشتیم
شیوه چشمت فریب جنگ داشت
ما خطا کردیم و صلح انگاشتیم…
مولانا:
بشنو این نی چون شکایت می‌کند
از جدایی‌ها حکایت می‌کند
کز نیستان تا مرا ببریده‌اند
در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند
سینه خواهم شرحه شرحه از فراق
تا بگویم شرح درد اشتیاق
هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
باز جوید روزگار وصل خویش
در آخر برای ما شعر بگویید
به مناسبت روز جهانی شعر در این مطلب به تاریخچه این روز پرداختیم و از تاثیر شگفت انگیز آن در جامعه جهانی گفتیم. سپس از شاعران بزرگ کشور خودمان ایران اشعاری بازگو کردیم که بتوانیم عمق احساسات خود را از طریق این دو شعر بیان کنیم. در انتها اگر شما هم مثل ما عاشق هنر و شعر هستید برای ما شعری از شاعر مورد علاقه خود بنویسید و ما را شریک احساسات خود کنید.
