تاریخچه جشنواره های بین المللی فیلم های قبل از انقلاب
در این نوشته به برخی از نمایش های بین المللی فیلم های ایرانی قبل از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ در جشنواره ها اشاره خواهیم کرد.
مسلما بعد از انقلاب شاهد افزایش این حضورها و رشد آماری موفقیت های بین المللی فیلم های ایرانی بوده ایم.
در نوشته های دیگر آمارهای از حضور آثار ایرانی در سال های اخیر را داده ایم که با مطالعه آن می توانید این مقایسه را انجام دهید.
نمایش فیلم ایرانی قبل از ۱۳۵۷
شرکت فیلم «شب نشینی در جهنم» ساخته مشترک موشق سروری و ساموئل خاچیکیان در جشنواره فیلم برلین در سال ۱۳۳۷ ، حضور فیلم «گاو» در بخش مسابقه جشنواره ونیز یا حضور متوالی سه فیلم ایرانی در بخش مسابقه جشنواره فیلم برلین طی سالهای ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ و معرفی فیلم به آکادمی اسکار («باد صبا» و «دایره مینا») از جمله نمونههای مهم حضورهای بینالمللی سینمای ایران پیش از انقلاب است.
جشنواره قبل از انقلاب
جدا از حضورهای فیلمهای ایرانی در جشنوارههای جهانی، ایران خود به میزبان مهمی از رویدادهای بینالمللی سینما در دنیا تبدیل شده بود.
جشنواره جهانی فیلم تهران در دهه ۵۰ مهمترین جشنواره سینمایی دنیا در آسیا و تنها جشنواره رده الف از نظر فدراسیون بینالمللی تهیهکنندگان (فیاپف) در آسیا (آن زمان جشنواره لوکارنو هم این رده را نداشت) محسوب میشد.
که در دورههای مختلف برگزاریاش نمایشگر تعدادی از مهمترین فیلمهای سینمایی دنیا در آن مقطع («خیابانهای پایین شهر» مارتین اسکورسیزی، «فریادها و نجواها»ی اینگمار برگمان، «لاکی لوچیانو»ی فرانچسکو رزی، «لودویگ» لوکینو ویسکونتی، «خوشبینها»ی پیتر سلرز، «استتار» کریشف زانوسی و …) و میزبان مهمترین سینماگران تقدیر شده جهانی (میکل آنجلو آنتونیونی، ساتیا جیت رای، فرانچسکو رزی، فرانک کاپرا، رنه کلر، گریگوری پک، جیمز میسون، پیتر سلرز، سرگئی باندارچوک، جری شاتزبرگ، ژان لویی ترنتینتان و …) بود.
وقوع انقلاب با آنکه وقفهای چند ساله در حضورهای بینالمللی سینمای ایران ایجاد کرد.
موفقیتهای بینالمللی فیلمهای ایرانی پیش از انقلاب
بخشی از موفقیتهای بینالمللی فیلمهای ایرانی در جشنوارههای معتبر پیش از انقلاب:
۱۳۳۷: نمایش فیلم «شبنشینی در جهنم» ساخته موشق سروری در جشنواره فیلم برلین
۱۳۴۰: نمایش مستتد «یک آتش» ساخته ابراهیم گلستان در جشنواره فیلم ونیز
۱۳۴۲: نمایش مستند «شقایق سوزان» ساخته هوشنگ شفتی در جشنواره برلین
۱۳۴۳: نمایش فیلم «شب قوزی» ساخته فرخ غفاری و مستند «طلوع جدی» ساخته احمد فاروقی فاجار در جشنواره کن
۱۳۴۴: نمایش مستند «چهره ۷۵» ساخته هژیر داریوش در جشنواره برلین
۱۳۴۵: نمایش مستند «خرمن» ساخته ابراهیم گلستان در بخش مسابقه جشنواره ونیز
۱۳۴۶: نمایش فیلم «سیاوش در تخت جمشید» ساخته فریدون رهنما در بخش مسابقه لوکارنو، برنده جایزه ژان اپستاین
۱۳۵۰: نمایش فیلم «گاو» ساخته داریوش مهرجویی در دو هفته کارگردانان جشنواره کن، مسابقه جشنواره فیلم ونیز (برنده جایزه فیپرشی منتقدان)، نمایش در جشنواره لندن، نمایش در مسابقه شیکاگو (برنده جایزه هوگوی طلایی بهترین بازیگر برای عزتالله انتظامی)
۱۳۵۱: نمایش فیلم «پستچی» ساخته داریوش مهرجویی در دوهفته کارگردانان جشنواره کن، بخش فوروم جشنواره فیلم برلین، فیلم افتتاحیه جشنواره فیلم روتردام، نمایش در جشنوارههای سیدنی و ملبورن و نمایش فیلم کوتاه «رهایی» ساخته ناصر تقوایی در جشنواره کودکان ونیز
۱۳۵۲: نمایش فیلم کوتاه «سفر» ساخته بهرام بیضایی در بخش مسابقه جشنواره شیکاگو (برنده جایزه هوگوی نقرهای)
۱۳۵۳: نمایش فیلم «طبیعت بیجان» ساخته سهراب شهیدثالث در بخش مسابقه برلین (برنده خرس نقرهای بهترین کارگردانی و جایزه فیپرشی منتقدان)، نمایش فیلم «یک اتفاق ساده» ساخته سهراب شهیدثالث در همان دوره جشنواره برلین در بخش فوروم
۱۳۵۴: نمایش فیلم «درغربت» ساخته سهراب شهیدثالث در بخش مسابقه جشنواره برلین (برنده جایزه فیپرشی منتقدان)، نمایش «شازده احتجاب» ساخته بهمن فرمانآرا در بخش دوهفته کارگردانان جشنواره کن، نمایش فیلم «غریبه و مه» ساخته بهرام بیضایی در بخش مسابقه جشنواره قاهره (برنده جایزه ویژه هیئت داوران)
۱۳۵۵: نمایش فیلم «باغ سنگی» ساخته پرویز کیمیاوی در بخش مسابقه برلین (برنده جایزه خرس نقرهای بهترین فیلم)
۱۳۵۶: نمایش فیلم «دایره مینا» ساخته داریوش مهرجویی در بخش فوروم جشنواره برلین (برنده جایزه فیپرشی منتقدان)، نمایش در بخش مسابقه جشنواره شیکاگو، نمایش فیلم «بن بست» ساخته پرویز صیاد در بخش مسابقه جشنواره مسکو (برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای مری آپیک)
۱۳۵۷: نمایش فیلم «سایههای بلند باد» ساخته بهمن فرمانآرا در بخش هفته منتقدان جشنواره فیلم کن